Marktwerking
Medipis, Kwelzorg of Beenafhakker. Iedereen met een beperking die een hulpmiddel via de WMO heeft is bekend met deze firma’s en hun bijnamen.
Onze eerste ervaring met de hulpmiddelenbranche (de hulpmiddelen die via de gemeente vergoed worden) stamt uit 2004. Groen als gras vroegen wij een aangepast fietszitje aan. Na het gesprek met de adviseur waren wij er nog van overtuigd dat het vlot geleverd zou worden. Helaas duurde het 6 maanden en in die tijd was Lotte natuurlijk gegroeid (iets wat kinderen nu eenmaal doen…). Die grotere maat fietszitje moet nog steeds geleverd worden.
Sindsdien hebben wij nog vele hulpmiddelen moeten aanvragen. En hebben we regelmatig met nieuwe hulpmiddelenfirma’s te maken. Ook in deze branche is er namelijk sprake van marktwerking en dus kunnen de leveranciers zich om de zoveel jaar inschrijven op een aanbesteding van de gemeente. En daar waar sprake is van marktwerking vind concurrentie op prijs plaats. Sinds 2004 is het aantal aanbieders dat nog overgebleven is, fors verminderd. Niet zo gek als er steeds tegen nog scherpere prijzen hulpmiddelen geleverd moeten worden.
Helaas heb ik een dochter die geen boodschap heeft aan de marktwerking. Toen zij veel te vroeg geboren is, is alles uit de kast gehaald om haar in leven te houden.Haar zorgvraag is heel hoog en ik ben mij echt wel bewust dat zij de samenleving veel geld kost. Maar zij is er en dus hoort er ook voor haar gezorgd te worden. Zij hoort als klant gezien te worden, niet als kostenpost beschouwd te worden door de hulpmiddelenleveranciers.
Waar wij alle zorg die wij inkopen via het PGB moeten verantwoorden op geleverde kwaliteit, waar het zorgkantoor kan beslissen het PGB stop te zetten als er zorgen zijn over de kwaliteit van de geleverde zorg, lijkt er in hulpmiddelenland een bepaald vacuüm te zijn. Daar overheerst de term goedkoop adequaat. Kwaliteit en comfort voor de zorgvrager lijken ondergeschikt te zijn.
De zorgvrager wordt ook niet gezien als de klant. Kan ook niet, want de gemeente heeft het contract afgesloten en financiert. Als individu kan je signalen afgeven over het wanbeleid wat de hulpmiddelenleverancier voert, maar er wordt pas ingegrepen als deze signalen in meervoud binnen komen. En dan ben je dus als complexe zorgvrager, zoals Lotte, al veelvuldig gedupeerd.
Natuurlijk probeer ik als betrokken moeder voor deze problematiek aandacht te vragen. Recent was ik dan ook aanwezig bij meerdere sessies over domeinoverstijgende en complexe hulpmiddelen. Daar waren ook vertegenwoordigers van bovengenoemde firma’s bij aanwezig. Hoe er over deze complexe, lees kostbare, groep zorgvragers werd gedacht vatte één van de aanwezige heren als volgt samen: ‘waarom besteden wij zoveel tijd aan deze kleine groep, voor de meeste zorgvragers is alles toch goed geregeld?’
En exact deze houding heeft er nu voor gezorgd dat er bij Lotte nu een torsie in haar rug is gekomen, het begin van een scoliose. Waar de adviseur telkens het kostenplaatje voorop zette en wij (de behandelend ergo en ik) het comfort voor Lotte, is het traject om haar orthese te vervangen verworden tot een soap die teveel afleveringen kent. Haar rug is ontspoord door gebrek aan voldoende steun in de reeds volledig uitgezakte orthese, de bodem- en rugplaat zitten al enige tijd niet meer aan elkaar.
Als dan ook nog blijkt, tijdens het aanmeten van de nieuwe orthese, dat het verhaal van de adviseur over het plaatsen van de nieuwe orthese op het huidige onderstel niet klopt en wij de rolstoel echt meerdere dagen kwijt zullen zijn, knapt er iets bij mij. De onmacht en het verdriet halen mij even flink onderuit.
Maar ik herpak mij en plaats een scherp bericht op Twitter. Dat brengt veel op gang. Het proces wordt nu strak gemonitord. En er staat een gesprek met het management van de hulpmiddelenleverancier op stapel.
Is dit nu de route die wij de meest kwetsbaren in onze samenleving telkens weer laten afleggen vraag ik mij wanhopig af? Kunnen we de marktwerking in deze branche niet gewoon afschaffen en de zorgvrager weer gaan zien als persoon met een hulpvraag i.p.v een kostenpost?
